به گزارش هاتف سیستان و بلوچستان، ساخته دست زنان کلپورگان جلوه ای از هنر با اصالت این خطه است که گذشت زمان از اصالت فرهنگی آن کم نکرده، بلکه بر ارزش های هنری آن افزوده است.
سفال کلپورگان تصویری از اندیشه ها و اعتقادهای بومی قوم بلوچ است که با روش سنتی ابتدایی به کمک دست انجام می شود. طرح ها و نقش های سفال کلپورگان تصویری از اندیشه‌ها و اعتقادهای بومی هنرمندان این منطقه است که سازگاری فرهنگی میان خواسته های روحی سفال‌گر و محیط پیرامون او دارد و همین اثر ارزشمند سبب شد تا آوازه این روستا جهانی شود.
کلپورگان اگر چه به لحاظ هنر سفال‌گری نسبت به روستاهای دیگر منطقه متفاوت است اما در مشکلاتی که دیگر روستاها با آن رو به رو هستند تفاوت چندانی ندارد. کم آبی، خشکسالی، بیکاری و محرومیت از مشکلاتی است که مردم روستا با آن دست و پنجه نرم می کنند به همین دلیل در شرایط فعلی مزیت نسبی این روستا جاذبه گردشگری آن یعنی کارگاه سفال آن است که به عنوان یک موزه زنده در جهان هنوز فعال است.
ثبت جهانی این روستا در سال گذشته زمینه آن را فراهم کرد تا با توسعه زیر ساخت های صنعت گردشگری، همکاری و تعامل مردم و مسئولان با جذب گردشگر مشکلات اقتصادی و اجتماعی در این روستای مرزی پایان یابد اما با گذشت حدود یک سال از این اتفاق مشکلات این روستا همچنان پابرجاست.
کم آبی؛ تهدید جدی برای صنعت سفال گری
دهواری یکی از مربیان سفال کلپورگان درباره آخرین وضعیت ثبت جهانی روستای کلپورگان می گوید: بعد از ثبت جهانی شدن سفال کلپورگان شاهد اتفاق خاصی در این منطقه نبودیم و روستا با همان سبک و سیاق قبلی اداره می‌شود.
دهواری گفت: زیر ساخت های لازم برای توسعه این روستا مهیا نشده است و یکی از مهم‌ترین عواملی که صنعت جهانگردی را تهدید می کند کم آبی است. آب، هر 20 روز با فرصت زمانی دو ساعت، وارد روستا می شود از طرفی جاده ارتباطی از سراوان به کلپورگان استاندارد نیست و سهولت حمل و نقل را با مشکل مواجه کرده است.
وی ادامه داد: کوره های پخت سفال در این روستا به صورت محدود است و مردم توانایی مالی کافی برای ساخت کوره را ندارند. همچنین غرفه های فروش توسط مسئولان مرتبط آغاز به کار نکرده است و مدیریت صحیحی بر عملکرد کارگاه ها و تولیدکنندگان وجود ندارد و کارشناسی بر فعالیت صنعت‌گران نظارت نمی‌کند.
وی تصریح کرد: موزه زندۀ کلپورگان فقط تا ساعت 14 باز است و برای بازدید عموم گردشگران شبانه روزی نیست. از طرفی جهانگردان و گردشگرانی که به این روستا می‌آیند با مشکلات اقامتی و استراحت مواجه هستند. اهالی با ثبت جهانی این روستا به هنر سفال‌گری برای امرار معیشیت امید بسته و با آموزش همگانی آن به رونق روستا کمک به سزایی کرده اند زیرا فرهنگ و سنت های بومی منطقه عامل مهمی در جذب گردشگر است.
وی افزود: سفال این منطقه دلیل مهمی در زمینه ارتباط و تعامل مردم با محیط پیرامون خود شده است که برای نجات مردم از محرومیت، خشکسالی و کم آبی باید به نحو مطلوب از آن بهره برداری کرد.
اقامتگاه بوم گردی در کلپورگان ایجاد می شود
نصرت زهی یکی از کارشناسان سفال‌گری کلپورگان گفت: سال های قبل هنر سفال کلپورگان افت داشت و تا مرز کم رنگ شدن پیش رفت تا با ثبت جهانی روستای کلپورگان، سفال‌گران در کارگاه‌ها فعال شدند و تعداد زیادی از صنعت‌گران کار می کنند.
وی ادامه داد: بعد از ثبت جهانی روستا تورهای گردشگری زیادی از روسیه، فرانسه و ایتالیا به این روستا آمد که با توجه به این میزان استقبال اقامتگاه‌های بومی گردی برای اسکان گردشگران خارجی و داخلی در روستا در حال احداث است.
وی خاطرنشان کرد: قبل از احداث اقامتگاه‌های بوم گردی استقرار گردشگران خارجی در خانه های محلی مردم انجام می شد زیرا مردم از این کار استقبال می کردند و همین سبب شده بود مهمان نوازی مردم استان چندین برابر شود.
تهدید سفال کلپورگان با تولیدهای مصنوعی
بهروز عیسی زهی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اظهار داشت: ثبت جهانی روستای کلپورگان گردشگران زیادی را وارد این خطه کرده و با جهانی شدن این روستا محصولات تولید شده به استانداردهای جهانی نزدیک شده است.
وی تصریح کرد: سفال کلپورگان با هنر و ذوق زنان این منطقه آمیخته شده است و زنان نقش مهمی در ساخت این سفال دارند و زنده بودن موزه سفال کلپورگان با توجه به قدمت آن ویژگی خاصی به این هنر بخشیده است.
وی خاطرنشان کرد: این هنر ویژگی های ساخت سنتی خود را حفظ کرده است، طرح ها و نقش های هندسی و استفاده نکردن از لعاب اهمیت این سفال را چند برابر کرده است. کارگاه تولید سفال در گذشته نیمه فعال بود که با ثبت جهانی آن امکانات لازم برای استفاده از ظرفیت های کارگاه فراهم و برای آن حدود 150 میلیون تومان هزینه شده است.
وی ادامه داد: مردم روستا نقش مهمی در فرصت سازی از این هنر دارند اما متاسفـانه از همه قابلیت ها و تسهیلاتی که در اختیار آن ها گذاشته شده است، استفاده نمی کنند و به خود باوری نرسیدند. با توجه به بازدیدهای هفته ای توسط میراث فرهنگی، عده ای به ظاهر آگاه در روستا با تولیدهای مصنوعی ضربه بر پیکره این هنر می زنند. تولیدکنندگان باید با هوشیاری و آگاهی هنر واقعی را به مردم عرضه کنند.
