جواد علایی مقدم گفت: فصل اول مطالعات باستانشناسی در «تپه پیرزال» سیستان واقع در پنج کیلومتری جنوب شرقی محوطه باستانی «شهر سوخته» واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان با حضور دانشجویان باستانشناسی، باستانسنجی و معماری دانشگاه زابل آغاز شده و به نتایج خوبی دست یافتهایم که پس از اتمام این فصل کاوش اعلام خواهد شد.
سرپرست هیأت باستانشناسی «تپه پیرزال» با اشاره به اینکه این منطقه یکی از مهمترین محوطههای اقماری شهر سوخته محسوب میشود که در سال ۱۳۸۷ برای نخستین بار طی بررسیهای باستانشناسی شناسایی شد، افزود: این تپه به واسطه وسعت زیاد پراکندگی دادههای، دادههای سطحی و تنوعی که دارد به عنوان یکی از شاخصترین محوطههای بخش جنوبی شهر سوخته معرفی شده است.
وی ادامه داد: ما در این محوطه بخشهایی داریم مربوط به ساخت ابزار سنگی با قدمت حدود ۴۲۰۰ سال که در آن ظروف و زیورآلات سنگی ساخته میشده؛ همچنین سفالگری و ساخت ظروف و اشیاء فلزی در این محوطه صورت میگرفته است.
مدیر گروه باستانشناسی دانشگاه زابل با اشاره به اینکه این مرحله کاوش با ایجاد دو کارگاه افقی و لایهنگاری آغاز شده است، گفت: مطالعات اولیه نشان میدهد این محوطه باستانی از نیمه دوم هزاره سوم پیش از میلاد تا اوایل هزاره دوم پیش از میلاد دارای شواهد حضور مردم بوده که پس از آن متروک شده و مجدداً در یک دوران تاریخی دیگر به صورت استقرار موقت عشایر و دامداران مورد استفاده قرار گرفته است.
شهر سوخته در ۵۶ کیلومتری زابل و در جاده زابل- زاهدان واقع شده و وسعت آن ۲٫۵ کیلومتر است. این شهر باستانی و ارزشمند شامل تپههایی با ارتفاع بین ۱۲ تا ۱۸ کیلومتر از سطح زمین است. قدمت این مکان که بیگمان روزگارانی یکی از مهمترین مراکز شهرنشینی آسیا در عصر مفرغ بوده را ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد تخمین میزنند.
تاکنون در حفاری این ساختمان هزاران هزار قطعه سفال و سایر مواد فرهنگی متعلق به مراحل گوناگون استقراری این شهر یافت شد. دهها حیاط، اتاق، راهرو، انبار،کوره، اجاقهای متعدد، پلکان و سایر عناصر معماری در لایههای مختلف این بنا پیدا شده است.