جعفر برمکی سفیر ایران در کنیا از راه اندازی موزه بلوچ در مومباسا خبر داد و اظهار داشت: منطقه شرق آفریقا یکی از مناطقی بوده که ایرانی های زیادی به آنجا سفر میکردند به همین دلیل ما در این مناطق جوامعی از شیرازی ها و بلوچ ها را داریم. ایرانی ها در چند دوره تاریخی به صورت جمعی به این منطقه سفر کرده اند. یک بار چند هزار سال پیش و احتمالاً در دوره هخامنشیان که البته اسنادی از آن دوره وجود ندارد. یک بار هم در سالهای ۱۶۶۲ که بلوچ ها به این منطقه رفتند.
وی افزود: شیرازیها هم با هدف تجارت و به سبب آشنایی با عرب ها، برای تجارت به شرق آفریقا میرفتند. بنابراین در شرق آفریقا مانند مومباسا، زنگبار و دارالسلام شواهدی از حضور ایرانی ها پیدا میشود.
سفیر ایران در کنیا ادامه داد: مردم شهر ساحلی مومباسا در سال ۱۶۶۲ از پادشاه عمان خواستند تا آنها را از استعمار پرتغالیها نجات دهد. چون آن موقع عمانیها به این مناطق رفت و آمد زیادی داشتند. عمان در آن زمان درگیر مسائل داخلی بود و نمی توانست کمک زیادی کند اما از فرماندهان بلوچ کمک خواست چون جامعه بلوچها از دیر باز در عمان حضور دارند.
برمکی گفت: در این میان یکی از فرماندهان بلوچ به نام «شهداد چوته»، به تنهایی برای بررسی اوضاع نظامی مومباسا، به این شهر سفر کرد تا وضعیت را از نزدیک ارزیابی کند. پرتغالی ها به او شک کرده، او را باز داشت و برای مدت سه ماه در قلعه مسیح زندانی کردند. قلعه مسیح سالها پیش توسط پرتغالیها ساخته شده بود و از آن استفاده میکردند. پرتغالی ها در نهایت این فرمانده بلوچ را پس از آنکه چیزی از او پیدا نکردند؛ آزاد کردند. فرمانده بلوچ پس از آزادی، به ایران بازگشته و با یک لشگر مجهز به این کشور برگشت و قلعه مسیح را آزاد و پرتغالیها را از آنجا بیرون کرد.
وی افزود: از همان موقع بلوچ ها در این منطقه زندگی میکنند و فرماندهی قلعه مسیح هم به آنها سپرده شد. به همین دلیل هنوز هم شاهد حضور جامعه ۳۰ هزار نفری بلوچها به عنوان اتباع کشورهای منطقه محسوب میشوند اما خودشان را ایرانی میدانند.
وی تصریح کرد: ما به همین دلیل در سال گذشته با کمک جامعه بلوچ ها در قلعه مسیح مومباسا، فضای ۱۰۰ متری را به عنوان موزه بلوچ راه اندازی کردیم. تا قبل از آن کسی نمیدانست که بلوچها چه نقشی در آزادسازی این بندر مهم شرق آفریقا از استعمار پرتغال داشتند حتی راهنمای موزهای را در آنجا دیدم که میگفت چیزی وجود ندارد تا بتوانم توضیح دهم. به همین دلیل تصمیم گرفتیم آنجا را به عنوان موزه مردم شناسی بلوچ تجهیز کنیم.
وی بیان کرد: مانکن هایی را به شکل عروس و مردم بلوچ در موزه قرار دادیم. صنایع دستی و برخی از اقلام را به نمایش گذاشتیم. مردم بلوچ هم تعدادی از وسایلی که داشتند را به موزه اهدا کردند. تصاویری نیز از برخی مناطق مانند قلعه بمپور و دیگر بناهای تاریخی استان سیستان و بلوچستان کشورمان در این موزه به نمایش گذاشته و شیوه زندگی آنها را به دو زبان انگلیسی و فارسی شرح دادیم. همچنین درحال برنامه ریزی هستیم تا بدانیم آیا عمارت یا بنای دیگری از ایرانیها وجود دارد که نشان دهنده حضور آنها در این کشور باشد یا خیر. قصد داریم این بناها را مرمت و بازسازی کرده تا نشان دهنده حضور ایرانیها در این مناطق باشد.
سفیر ایران در کنیا به زبان سواحلی در کشورهای اوگانادا، کنیا و تانزانیا اشاره کرد و گفت: این زبان ادغامی از فارسی، عربی و محلی است. بیش از ۱۵ درصد کلماتی که استفاده میکنند؛ فارسی اصیل است مانند کلمات پنبه که همان «پنبه» میگویند، «رفیق» را «رفیقی»، «وکیل» را «وکیلی»، «کبریت» را «کبریتی» و «میز» را با یک اختلاف در تلفظ «مِز» و «تاریخ» را «تارهی» میگویند. حتی همین نفوذ زبان فارسی نیز در منطقه، نشان دهنده حضور ایرانی هاست.