مدتی پیش بود که خبر نابسامانی وضعیت اسکان و دسترسی خانوارها به مسکن در چابهار سر و صدای زیادی به پا کرد. یکی از از ابعاد این بحران به زمینهایی بازمیگشت که در حاشیه شهر قرار داشت و بنیاد مسکن با سیطره خود بر آنها اجازه ساخت و ساز و مالکیت اراضی را به کپرنشینان آن منطقه نمیداد.
مشکل مسکن در این منطقه تنها مربوط به حاشیه شهر نیست و بحرانهایی هم در شهرستان چابهار متوجه مردم شده است.
گرانی بیرویه مسکن در دو سال گذشته دلیل دیگری برای کپرنشینی و حاشیهنشینی محسوب میشود. به عبارت دیگر مشکل مسکن در حاشیه شهر، مردم را به سمت شهر هدایت میکرد و مشکل گرانی آنها را دوباره به حاشیه و روستاها میکشاند. وضعیتی که دور باطل آن البته همچنان ادامه دارد. با این حال، بر اساس گفتههای معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن خبرهای جدیدی مبنی واگذاری این زمینها به گوش میرسد.
مجید جودی معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن گفته است: “بنیاد مسکن در بافتهای ناکارآمد پنج نقطه استان سیستان و بلوچستان در حال فعالیت است که یکی از این مناطق ساماندهی بافتهای حاشیه چابهار است؛ چابهار یکی از مناطقی است که بالاترین حاشیهنشینی را در کشور دارد، از این رو برای رفع این مشکل، اراضی را از متصرفان گرفته و برای آنها سند صادر شده است.”
همچنین جودی با اشاره به تشکیل جلسه و انجام سفر به چابهار برای حل مشکل زمین ۱۰۷۰ هکتاری حاشیه این شهر، گفته است: بر اساس یک دستورالعمل، این زمینها را به مردم واگذار میکنیم، به جز مرادآباد که مسائل آن در اختیار وزارت راه وشهرسازی است، مابقی اراضی (۱۰۷۰ هکتار) در حال ساماندهی از سوی بنیاد مسکن است.
وی با بیان اینکه تاکنون حدود ۴۰۰ قطعه واگذار شده و برای ساخت هم وام هم پرداخت میشود در خصوص نحوه واگذاری این زمینها توضیح داده است که بر اساس دستورالعمل مربوطه، با تخفیفهای خیلی ویژه برای بومیها، اراضی واگذار میشود.
شواهد میدانی در این منطقه نشان میدهد، ایجاد مانع برای تحویل زمین به بومیها سبب شده است بخشی از جمعیت روستاها به شهر چابهار کشیده شوند، اما این روزها خرید یا اجاره خانه در چابهار هم آنقدر بالا رفته است که تعداد زیادی از آنها را دوباره به سوی کپرنشینی سوق میدهد.
سرپرست خانوادهای پرجمعیت که در یکی از مناطق حاشیهای چابهار زندگی میکند،گفته بود: «زندگی در کپرها ما را خسته کرده است و چارهای هم جز آن نداریم. در بعضی از مناطق، بنیاد مسکن حتی یک قطعه زمین هم برای ساخت و ساز به مردم نداده و گاهیاوقات ما را با کپرهایمان از همین زمینها هم بیرون میاندازند.»
گفتنی است چابهار در جایگاه تنها بندر اقیانوسی کشور، بزرگترین جمعیت حاشیهنشین را نیز در خود جای داده است؛ از جمعیت ۱۲۰ هزار نفری این منطقه آزاد، بیش از ۶۰ درصد حاشیهنشین هستند و در مناطق و سکونتگاههای غیررسمی بدون برق، آب، بهداشت، مدرسه و سایر امکانات رفاهی زندگی میکنند.